De dood? Grab it by the bollocks
RÓIS – geboren als Rose Connolly in het Noord-Ierse Fermanagh – treedt op in zwart gewaad en met hoofdbedekking. Nauwelijks zichtbaar als persoon, maar des te meer aanwezig als stem. Met die stem blaast ze een eeuwenoude traditie nieuw leven in: caoineadh (‘keening’), klaagzangen die in het pre-christelijke Ierland door vrouwen werden gezongen bij wakes. Haar betoverende zang wordt vergeleken met Björk, Meredith Monk en Hatis Noit.
Goed, een vrouw in het zwart die zingt over de dood – klinkt niet direct als een vrolijk feestje. Maar schijn bedriegt: RÓIS (je spreekt het uit als raswh) maakt van zware thema’s als dood, leven en rouw juist een verrassend louterende ervaring. Met synthesizers, beats en drones trekt ze een oud-Iers gebruik helemaal naar het nu. Bovendien maakt ze van rouw tijdens haar shows iets dat je samen kunt doormaken, in plaats van dat je er alleen mee worstelt.
Voor wie kriebels krijgt van zweverigheid en zwaarte: RÓIS omschreef haar werk eens prachtig op z’n Iers als ‘to grab both life and death by the bollocks’. De dood? Die pakken we bij de lurven, bij voorkeur door middel van het mooiste wat we hebben: kunst, cultuur en elkaar.